Cần Thơ, tháng 10 năm 2025 – Trong bối cảnh ngành chế biến thủy sản Việt Nam không ngừng đổi mới, Hợp tác xã Thương mại Dịch vụ Thương mại Nông nghiệp Vị Thanh (TP. Cần Thơ) đã ghi dấu ấn quan trọng khi đơn đăng ký bảo hộ sáng chế “Phương pháp sản xuất mắm cá lóc chưng ăn liền” chính thức được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) chấp nhận hợp lệ theo Quyết định số 240388/QĐ-SHTT-IP ngày 20/10/2025.

Đây không chỉ là thủ tục hành chính, mà là một cột mốc then chốt, khẳng định tính pháp lý ban đầu của đơn, mở ra cánh cửa rộng hơn cho việc bảo vệ độc quyền công nghệ chế biến độc đáo này và thúc đẩy tiềm năng thương mại hóa sản phẩm.

Phân tích Ý Nghĩa từ Quyết định Chấp nhận Đơn Hợp lệ

Quyết định mới đây của Cục Sở hữu trí tuệ cho thấy:

1. Tính Hợp lệ Về Mặt Hình thức: Đơn đăng ký (số 1-2025-07132, nộp ngày 25/09/2025) của HTX Vị Thanh đã đáp ứng đầy đủ các yêu cầu pháp lý về hồ sơ, bao gồm tờ khai, bản mô tả sáng chế và các tài liệu liên quan. Điều này phản ánh sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chuyên nghiệp của chủ đơn và người đại diện.
2. Chuyển Sang Giai đoạn Then chốt: Với việc được chấp nhận hợp lệ, đơn sẽ tiến vào hai giai đoạn quan trọng tiếp theo:
   • Công bố trên Công báo Sở hữu công nghiệp: Việc công bố sẽ chính thức đưa sáng chế ra ánh sáng, cho phép công chúng và các bên liên quan biết đến sự tồn tại của nó, đồng thời thiết lập cơ sở cho việc khiếu nại nếu có.
   • Thẩm định Nội dung: Đây là bước thẩm định sâu và toàn diện nhất để đánh giá tính mới, trình độ sáng tạo và khả năng áp dụng công nghiệp của phương pháp sản xuất mắm cá lóc chưng. Kết quả thẩm định nội dung sẽ là cơ sở quyết định cuối cùng cho việc cấp Bằng độc quyền Sáng chế.

Hành trình Đăng ký Sáng chế: Chiến lược Rõ ràng và Chủ động

Phân tích hồ sơ ban đầu cho thấy HTX Vị Thanh đã có một chiến lược đăng ký rất bài bản và chủ động:

• Mục tiêu Bảo hộ Rõ ràng: Chủ đơn yêu cầu cấp Bằng độc quyền sáng chế thay vì giải pháp hữu ích, cho thấy họ tự tin vào tính sáng tạo vượt trội và giá trị công nghệ cao của phương pháp này.
• Yêu cầu Công bố Sớm Chủ động: Ngay từ khi nộp đơn, HTX đã gửi yêu cầu công bố sớm với lý do “để triển khai ứng dụng vào sản xuất”. Điều này cho thấy khát vọng đưa sản phẩm ra thị trường nhanh chóng, đồng thời rút ngắn thời gian chờ đợi công bố theo thủ tục thông thường, một động thái chiến lược trong kinh doanh.
• Sự Kết hợp Giữa Cộng đồng và Cá nhân Sáng tạo: Chủ đơn là một Hợp tác xã, phản ánh mô hình phát triển dựa trên cộng đồng. Trong khi đó, tác giả của sáng chế là ông Trần Quốc Trung – cũng chính là người đại diện theo pháp luật, cho thấy sự gắn kết chặt chẽ giữa người sáng tạo và tổ chức khai thác.

Triển vọng và Tác động Kinh tế – Xã hội

Sáng chế “Phương pháp sản xuất mắm cá lóc chưng ăn liền” hứa hẹn mang lại nhiều giá trị:

• Nâng tầm Đặc sản Địa phương: Biến một món ăn dân dã, truyền thống của vùng sông nước Cần Thơ thành một sản phẩm công nghiệp có giá trị gia tăng cao, tiện lợi, dễ dàng xuất khẩu.
• Bảo hộ Tài sản Trí tuệ Chiến lược: Khi được cấp bằng, HTX sẽ có độc quyền khai thác phương pháp sản xuất trong 20 năm, tạo ra lợi thế cạnh tranh độc nhất trên thị trường.
• Thúc đẩy Phát triển Bền vững: Việc phát triển sản phẩm từ cá lóc góp phần tiêu thụ đầu ra ổn định cho người nuôi trồng thủy sản địa phương, từ đó thúc đẩy chuỗi giá trị nông nghiệp bền vững.

Lời Kết

Việc Cục Sở hữu trí tuệ chấp nhận đơn hợp lệ cho sáng chế “mắm cá lóc chưng ăn liền” là một tín hiệu đáng mừng, không chỉ với riêng HTX Vị Thanh mà còn cho cộng đồng các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã đang nỗ lực đổi mới sáng tạo. Đây là minh chứng rõ nét cho thấy các sản phẩm truyền thống hoàn toàn có thể được “khoác áo mới” bằng trí tuệ và công nghệ, từ đó vươn xa hơn trên thị trường trong nước và quốc tế. Cộng đồng và thị trường đang chờ đợi kết quả thẩm định nội dung cuối cùng và sự ra mắt chính thức của một đặc sản đã được bảo hộ độc quyền từ vùng đất Tây Đô.

Thông tin liên hệ:

• TRUNG TÂM SỞ HỮU TRÍ TUỆ & CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH

• Địa chỉ: Khu phố 33, phường Linh Xuân, TP. Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 0986.360386 – 0907.007981
• Email: iptc@vnuhcm.edu.vn
• Website: iptc.vn